Αναζήτηση
Μετά από τέσσερις ημέρες ανταλλαγής αεροπορικών επιδρομών και επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε στρατιωτικές υποδομές που έφεραν την Ινδία και το Πακιστάν στο χείλος του πολέμου, αυτά τα πυρηνικά εξοπλισμένα έθνη τηρούν μια ισχνή κατάπαυση του πυρός.
Ο κόσμος μπορεί να απέφυγε μια καταστροφή. Αλλά η ταχέως εξελισσόμενη κρίση της περασμένης εβδομάδας καταδεικνύει τους εγγενείς κινδύνους της σύγχρονης πυρηνικής εποχής – και την αντίστοιχη και επείγουσα ανάγκη για διπλωματία – καθώς όλο και περισσότερα έθνη επεκτείνουν τα πυρηνικά τους οπλοστάσια και βασίζονται σε αυτά για εξαναγκασμό ή για να καλύψουν μια αδυναμία των συμβατικών δυνάμεων.
Ανοιχτός ο πυρηνικός πόλεμος σε πολλά μέτωπα
Ο αόριστος συνδυασμός περισσότερων όπλων και της ανθρώπινης αστοχίας μπορεί να οδηγήσει στη χρήση τους, σκόπιμη ή μη. Ποτέ δεν υπάρχει μηδενικός κίνδυνος.
Το είδαμε σε όλη τη διάρκεια της στρατιωτικής εκστρατείας του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, κατά της Ουκρανίας, όπου έχει εκτοξεύσει έμμεσες και ρητές απειλές για χρήση πυρηνικού όπλου στον πόλεμό του εκεί.
Το είδαμε στην κορεατική χερσόνησο, όπου ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, υπενθυμίζει τακτικά στον κόσμο ότι οι δυνάμεις του είναι οπλισμένες και έτοιμες για ολοκληρωτικό πυρηνικό πόλεμο.
Βλέπουμε το ενδεχόμενο στην Ταϊβάν, όπου οι παρατηρητές ανησυχούν ότι η Κίνα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την απειλή του οπλοστασίου της για να επιβάλει τη θέλησή της στο νησί.
Σε συνεχή επαγρύπνηση
Η σύγκρουση μεταξύ της Ινδίας και του Πακιστάν δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι δύο πλευρές διεξήγαγαν πολέμους το 1947, το 1965, το 1971 και το 1999 – ένα χρόνο αφότου και τα δύο έθνη πραγματοποίησαν επιτυχείς πυρηνικές δοκιμές. Τώρα η καθεμία από αυτές έχει εκτιμώμενα αποθέματα τουλάχιστον 170 πυρηνικών κεφαλών, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων.
Καθώς οι πυρηνικές τους δυνάμεις επεκτείνονταν, τα δύο έθνη θέσπισαν άγραφους κανόνες με στόχο την αποτροπή μιας επικίνδυνης κλιμάκωσης. Ούτε το Νέο Δελχί ούτε το Ισλαμαμπάντ επιθυμούν πυρηνικό πόλεμο, εμποδίζοντας κάθε πλευρά να το παρακάνει όταν ξεσπούν περιοδικές αψιμαχίες.
Για δεκαετίες, οι στρατιωτικές τους αντιπαραθέσεις περιορίζονται στη συνοριακή περιοχή και ειδικότερα στο Κασμίρ, σημείο ανάφλεξης από το 1947, όταν η Ινδία διχοτομήθηκε σε δύο κράτη με το τέλος της βρετανικής αποικιοκρατίας. Για χρόνια, οι δύο πλευρές μάχονταν κυρίως με χερσαίες δυνάμεις και ποτέ κοντά σε πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Στην τελευταία αντιπαράθεση Ινδίας – Πακιστάν, δεν υπήρξαν «κόκκινα κουμπιά». Η κρίση δεν εξελίχθηκε σε πυρηνικό πόλεμο, αλλά υπενθύμισε πόσο γρήγορα μπορεί να ξυπνήσει αυτό το φάντασμα
Αλλά οι κανόνες αυτοί έχουν αλλάξει. Η εμφάνιση του πολέμου με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και των πυρομαχικών ακριβείας έχει προκαλέσει την εξασθένιση των κόκκινων γραμμών.
Το 2019, η Ινδία εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές εναντίον ενός φερόμενου στρατοπέδου εκπαίδευσης τρομοκρατών στο Μπαλακότ του Πακιστάν, σηματοδοτώντας την πρώτη φορά που ένα πυρηνικά εξοπλισμένο έθνος έριξε βόμβα σε ένα άλλο. Η επίθεση, η οποία προχώρησε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη σύγκρουση μεταξύ των εθνών εδώ και δεκαετίες, έθεσε τις χώρες σε νέα επικίνδυνη βάση.
Η τελευταία σύγκρουση
Η σύγκρουση της περασμένης εβδομάδας ήταν ακόμη πιο αποσταθεροποιητική.
Αφού τρομοκράτες με έδρα το Πακιστάν φέρεται να πυροβόλησαν και να σκότωσαν 26 πολίτες στο υπό ινδική διοίκηση Κασμίρ τον περασμένο μήνα, ο ινδικός στρατός απάντησε στις 7 Μαΐου με αεροπορικές επιδρομές στη συνοριακή περιοχή, στοχεύοντας αυτό που αποκάλεσε «στρατόπεδα τρομοκρατών». Τελικά επέκτεινε τον στόχο του σε μια περιοχή στο Παντζάμπ, περίπου 100 μίλια μέσα στο Πακιστάν – το βαθύτερο χτύπημα εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα.
Το Πακιστάν ανταπέδωσε με επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, που σύμφωνα με Ινδούς αξιωματούχους έφτασαν τις 400, σε διάφορες πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της πόλης Τζαμού, που τελεί υπό ινδική διοίκηση, κοντά στα βαριά στρατιωτικοποιημένα σύνορα που χωρίζουν την αμφισβητούμενη περιοχή του Κασμίρ μεταξύ των δύο χωρών.
Σύντομα, τα ινδικά πλήγματα έπληξαν μια στρατιωτική αεροπορική βάση στο Ραβαλπίντι του Πακιστάν, όχι μακριά από το τμήμα στρατηγικών σχεδίων του Πακιστάν, το οποίο επιβλέπει το πυρηνικό οπλοστάσιο της χώρας
Αργότερα δημοσιεύτηκαν αναφορές ότι ο πρωθυπουργός του Πακιστάν Shehbaz Sharif συγκάλεσε στη συνέχεια την Εθνική Αρχή Διοίκησης, μια ομάδα που αποφασίζει για την ενδεχόμενη χρήση πυρηνικών όπλων.
Χωρίς… περιορισμούς
Είναι περιστατικά όπως αυτά που η πιθανότητα να διολισθήσει κανείς σε μια πυρηνική κλιμάκωση είναι η μεγαλύτερη, σύμφωνα με ανάλυση των New York Times.
Οι στενές επαφές μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, καθώς και άλλες πιο πρόσφατες πυρηνικές κρίσεις, δείχνουν ότι οι αντίπαλοι υποθέτουν τα χειρότερα και εξαρτώνται από τους ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, τις δυνατότητες παρακολούθησης και τα διπλωματικά μέτρα.
Οι αεροπορικές επιδρομές της Ινδίας μπορεί να ήταν ακούσιες ή σκόπιμες, αλλά το Πακιστάν δεν θα επιτρέψει να απειληθεί η πυρηνική του ικανότητα.
Οι συμβατικές δυνάμεις της Ινδίας είναι ανώτερες από αυτές του Πακιστάν. Το Ισλαμαμπάντ, επομένως, βλέπει τα πυρηνικά του όπλα ως μέσο για να εξισορροπήσει το πεδίο της μάχης σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο.
Το Πακιστάν, σε αντίθεση με την Ινδία, δεν έχει δηλωμένους περιορισμούς στο να χρησιμοποιήσει πρώτα τα πυρηνικά του όπλα σε μια σύγκρουση για να προστατευτεί.
Η εμπλοκή των ΗΠΑ
Μόνο όταν το αδιανόητο φάνηκε ξαφνικά πιθανό, η κυβέρνηση Τραμπ αισθάνθηκε υποχρεωμένη να παρέμβει. Την Πέμπτη, κατά τη διάρκεια μιας εμφάνισης στο Fox News, ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς δήλωσε ότι οι μάχες αυτές «δεν μας αφορούν βασικά».
Την Παρασκευή, την ημέρα που η Ινδία βομβάρδισε τη βάση στο Ραβαλπίντι, ο Βανς μετατοπίστηκε ουσιαστικά από αυτή την απομονωτική στάση, καλώντας τον πρωθυπουργό της Ινδίας Μόντι να προειδοποιήσει κατά της αυξανόμενης κλιμάκωσης. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ανέφερε αργότερα σε δήλωσή του ότι ο ίδιος και ο Βανς είχαν συνομιλήσει με ανώτερους αξιωματούχους και από τις δύο χώρες, συμπεριλαμβανομένων των πρωθυπουργών τους.
«Σταματήσαμε μια πυρηνική σύγκρουση», δήλωσε ο πρόεδρος Τραμπ τη Δευτέρα στον Λευκό Οίκο. «Νομίζω ότι θα μπορούσε να ήταν ένας κακός πυρηνικός πόλεμος, εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να είχαν σκοτωθεί, οπότε είμαι πολύ περήφανος γι’ αυτό».
Με μία ανάρτησή του μάλιστα ευχαρίστησε τις δύο χώρες
Το Πακιστάν έχει έκτοτε αναγνωρίσει δημοσίως τον ρόλο των ΗΠΑ στην εκεχειρία, ενώ η Ινδία υποστηρίζει ότι η κατάπαυση του πυρός επιτεύχθηκε διμερώς.
Όπως προφανώς συνειδητοποίησε η κυβέρνηση Τραμπ, το τι συμβαίνει μεταξύ της Ινδίας και του Πακιστάν είναι υπόθεση του κόσμου, και ήταν από τότε που τα έθνη έγιναν πυρηνικές δυνάμεις.
Μια τρομακτική μελέτη
Μια επιστημονική μελέτη το 2019 αξιολόγησε τις πιθανές συνέπειες ενός πυρηνικού πολέμου μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν. Διαπίστωσε ότι οι εκρήξεις θα δημιουργούσαν εκατομμύρια τόνους αιθάλης.
Τα σύννεφα από συντρίμμια θα σβήσουν τον ήλιο και θα μειώσουν τις παγκόσμιες θερμοκρασίες για να προκαλέσουν παγκόσμιο λιμό. Εκατομμύρια άνθρωποι θα πέθαιναν και δισεκατομμύρια θα μπορούσαν να πληγούν. Το σενάριο τοποθετείται στο 2025.
Αυτή την εβδομάδα, οι εντάσεις μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν υποχώρησαν μετά την εκεχειρία. Αλλά ο Λευκός Οίκος δεν μπορεί να εφησυχάσει. Θα πρέπει να ηγηθεί μιας διπλωματικής προσπάθειας με την Ινδία και το Πακιστάν για τη μείωση των κινδύνων βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, ώστε να αποφευχθεί η επανάληψη της ταχείας κλιμάκωσης της περασμένης εβδομάδας και η πιθανότητα λανθασμένου υπολογισμού.
